تحلیل کوتاهی برنامگذاری سال 1394 به عنوان سال دولت ، ملت ، همدلی و همزبانی از سوی رهبر معظم انقلاب

نامگذاری سال 1394 به عنوان سال دولت ، ملت ، همدلی و هم زبانی از سوی رهبر معظم انقلاب ، سوای همه جنبه های با اهمیت سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی آن ، یادآور ابیاتی نغز از مثنوی معنوی مولانا جلالدین محمد بلخی است . مولوی در دفتر اول ، ذیل داستان هدهد و سلیمان چنین آورده است :

جمله مرغانش به خدمت آمدند                  چون سلیمان را سراپرده زدند
 

پیش او یک یک بجان بشتافتند                     هم زبان و محرم خود یافتند          
 
با سلیمان گشته افصح من اخیک                 جمله مرغان ترک کرده چیک چیک

مرد با نامحرمان چون بندی است               همزبانی خویشی و پیوندی است

ای بسا دو ترک چون بیگانگان                   ای بسا هندو و ترک همزبان

همدلی از همزبانی بهترست                    پس زبان محرمی خود دیگرست
 

در این ابیات مولوی به خوبی و زیبایی مفهوم همدلی و همزبانی  را عرضه می دارد . از نگاه او همزبانی ریشه در خویشاوندی ها و پیوند های قومی و طایفه ای و قبیله ای دارد . بی شک اهل یک گویش و زبان خاص ، نسبت به یکدیگر احساس نزدیکی و پیوند بیشتری دارند درادارات ، سازمان ها و نهاد های که معمولاً افراد مختلف با زبانها و گویش ها و لهجه های گوناگون حضور دارند ، معمولاً هم زبانها گروه هایی غیر رسمی را تشکیل می دهند و در جهت تحقق اهداف یکدیگر تلاش می کنند . در عرف اداری و سازمانی کشور ما هم کم و بیش این قاعده ساری و جاری بوده که اگر کسی در جایی مسؤولیتی گرفته بیشتر تلاش کرده هم زبانها و هم شهری هاو هم ولایتی های خود را درآن مجموعه وارد کرده و مسؤولیت های مهم را به آنها واگذارکند . پس هم زبانی یکی از عوامل مهم پیوند و نزدیکی میان انسانها ست . در نظر مولوی فراتر از هم زبانی ، عامل پیوند و نزدیکی دیگری وجود دارد که اثرات و ثمرات آن به مراتب برتر ، گسترده تر و عمیق تر از هم زبانی است . این عامل مهم همدلی است . بی شک اگر انسان ها ، با هر زبان و گویش و لهجه ای ، بتوانند دلهایشان را به هم نزدیک کنند ، نقش عامل هم زبانی بسیار کمرنگ شده ، و پیوند و نزدیکی بین آنها ایجاد می شود که هرگز گسسته نخواهد شد .

پس زبان همدلی خود دیگر است                    همدلی از هم زبانی بهتر است

بر پایه آنچه که گفته شده به نظر می رسد در عنوان دولت ، ملت ، همدلی و هم زبانی ، این نکته مهم تبلور دارد که دولت و ملت علاوه بر همدلی و داشتن درک واحدی از حقیقت ها و واقعیت ها ؛ هم زبان هم باید باشند . یعنی باید تحقق همدلی خود را به زبان مشترکی به گوش جهانیان برسانند . در این نامگذاری اصل بر همدلی نهاده شده که اگر تحقق نیابد ، هم زبانی به هیچ وجه نمی تواند نتیجه ای برای دولت و ملت و کشور به همراه داشته باشد . اما زمانی که همدلی شکل گرفت و اتفاق افتاد ، زبان مشترکی نیاز است تا پیام این همدلی را طنین انداز کرده ، و از القای هر گونه تفرقه و دوگانگی جلوگیری نماید . بی شک وجود همدلی و هم زبانی ، فانی نقد و نظر و به تعبیر قرآن کریم جدال احسن نیست . می توان انتقاد کرد و دیگران را به گردونه چالش و جدال احسن کشید ، ولی ساحت همدلی و همزبانی را خدشه دار نکرد . زمانی می توان با رعایت اصول همدلی و هم زبانی ، به نقد سازنده و راهگشا پرداخت که ساحت دل خود را از هرگونه غرض ، که عامل همه مرضها ست ، پاک گردانیم . غرض ، خورنده و از بین برندۀ همه ارزشها و کرامتها در عالم انسانی است . با وجود غرض آدمی هیچ دست آورد و اندوخته ای نخواهد داشت . موش غرض ، انبار گندم اعمال را به راحتی می خورد و اثر کارهای انسان را از بین می برد . در آغاز این گفتار از بیان مولوی بهره گرفتیم و درپایان نیز متناسب با آنچه در باب آفات غرض وغرض ورزی گفتیم ابیاتی نغز از مثنوی معنوی را بیان می داریم . امید است ملت و دولت به پشتوانه درک درستی که از پیام معنوی دولت ، ملت ، همدلی و همزبانی به دست آورده اند ، بتوانند قدمهای مثبت و راهگشایی را در این عرصه بردارند .

ما در این انبار گندم می کنیم                         گندم جمع آمده گم می کنیم

          می نیندیشیم آخر ما به هوش                         کین خلل در گندمست از مکر موش

    موش تا انبار ما حفره زدست                          وز فنش انبار ما ویران شدست

    اول ای جان دفع شر موش کن                       و انگهان درجمع گندم کوش کن

بشنو از اخبار آن صدر الصدور                             لاصلوة  تمّ الا بالحضور

 

گرنه موشی دزد در انبار ماست                              گندم اعمال چل ساله کجاست