در حال بارگذاری ...

صدق وکذب

نویسنده : دکتر علیرضا صالحی

      صدق وکذب

گفت  :  پیغمبر  نشانی  داده  است             قلب نیکو را محک بنهاده است

گفته است : الکِذبُ رَیبٌ فی القلوب            گفت : الصدق طمانین طروب

دل   نیارامد  ز   گفتار     دروغ             آب  و  روغن  هیج نفروزد  فروغ

                                                                                                                                 (مثنوی ، دفتر دوم ، 2744-2745)

چون شود از رنج و علت دل سلیم            طعم کذب و راست را باشد علیم

                                                                                                                            (مثنوی ، دفتر دوم ، 2749)

 

تذکر معنوی: آرامش دلهای شما در گرو راست گویی است.

تحلیل: مولوی به استناد حدیثی از پیامبر(ص) که دروغ را موجب ناآرامی دل، و راست گویی زمنه آرامش خاطر انسان برمی شمارد  (احادیث مثنوی ، ص65) ، همه انسان ها را به آستانه راستی و راست گویی دعوت کرده و آنان را از دروغ منع می کند . دروغ آفت سکون و آرامش دل انسان و دروغگویان هرگز رنگ شادی را به خود نمی بینند . نکته قابل تأمل در این ابیات این است که تنها دلهای سالم و پاک طعم و مزة دروغ و راست فهمیده و می توانند اثرات و پیامدهای هر یک را درک کنند .

از همین رو بر اساس حس لذت جویی انسان ، اگر لذت و یا رنج چیزی را درک نکنیم در پی کسب یا دفع آن لذت و رنج گامی برنمی داریم و احوال خویش بی خبریم .